Avatar

Verenigde Staten
Science-Fiction / Avontuur
162 minuten

geregisseerd door James Cameron
met Sam Worthington, Sigourney Weaver en Zoe Saldana

**

Mochten we de fanboys geloven die al jaren reikhalzend aan het uitkijken waren naar James Cameron's ultieme pièce de résistance dan zou Avatar het aangezicht van de moderne cinema voorgoed veranderen, net zoals 'The Jazz Singer' en 'The Wizard of Oz' de filmwereld destijds op zijn grondvesten lieten daveren door de introductie van respectievelijk de klankband en het technicolor-kleurenpalet. Geschiedenis schrijven doet Cameron alvast niet met zijn sfx-bombarie, een visueel opwindend kijkstuk afleveren, des te meer.

In feite blijft een mening over een James Cameron-film altijd iets abstract ; met welk lexicon valt zijn filmrijm immers te rijmen ? In welke verzameling van referenties is Cameron's extravaganza steeds opnieuw ingebed? Als het zo is dat een goede film pas begint na de credits, op dat ene moment waarop de lichten in de zaal zachtjes aanzwellen en het cognitieve proces de film begint te plaatsen, dan is Cameron's 'Avatar' géén goede film. Avatar is een film zoals het films in dit postmoderne tijdvak betaamt, een film van het NU-moment, een film die maar één keer leeft; bij voorkeur op het allergrootste scherm denkbaar, waarna de herrinering aan die film langzaam zal wegkwijnen. In wetenschap dat Cameron's lexicon een heel ander is dan dat van pakweg Claire Denis, is Avatar wél een meesterwerk: een jongensachtige brok escapisme, een visuele slap in the face die de vloer aanveegt met alle andere grote spektakelstukken die gekomen zijn en nog zullen komen. Het is maar hoe je het bekijkt natuurlijk.

We schrijven 2154. Ex-marinier Jake Scully is gestationeerd op de planeet Pandora om mee bij te dragen aan het ontginnen van een nieuwe grondstof. Het probleem is echter dat de mens niet kan ademen op Pandora enzodus zijn zij genoodzaakt om zich aan te sluiten op een AVATAR, een stuurprogramma waarmee de mens in de huid kan kruipen van een na'vi, de blauwe wezens die de planeet bewonen. Het is aan Scully om het contact tussen de mens en de na'vi te bevorderen, maar algauw valt hij voor de charmes van de ravissante Neytiri(Zoe Saldana). Scully raakt langzamerhand betrokken in de Na'vi gemeenschap, wat buiten wil is van de tiranieke kolonel Quaritch, die de oorlog verklaart aan het vredige Na'vi volk.

'Avatar' is episch in elke zin van het woord: Eénmaal je als kijker je 3D-brilletje opzet word je, alsof het brilletje zélf een toegangsportaal is naar een nieuwe wereld, gekatapulteerd naar een volstrekt uniek universum. Je ziet dat er aan elk frame jaren gesleuteld is en je gaat volledig mee de veredelde roetsjbaan die Cameron en zijn crew op poten hebben gezet: robuuste ruimtetuigen, fabelachtige wezens, broeiende liefdesrelaties en uitgestreken strijdvelden, wat 'epiek' betreft mag 'Avatar' gerust bijgezet worden in de eregalerij der epossen, pal tussen Cecil B. Demille's 'The Ten Comandements' , 'Ben Hur', Peter Jackson's 'Lord of the Rings' en Kevin Costners 'Dances with Wolves'. Avatar is en blijft jongenscinema met funfactor 10, maar op emotioneel vlak word je nergens meegesleurd door Cameron's Pocahontas for dummies. Uiteindelijk dient het ietwat simplistische verhaaltje nog steeds als een décor waarop Cameron zijn truckjes voorstelt en blijft het écht meeleven (iets dat we wél deden met Peter Jackson's Lord of The Rings-trilogie) haast onmogelijk. Hoe kun je de wufte karikaturen, met generaal Quaritch (Stephen Lang) of commandant Selfridge (Giovanni Ribisi) op kop, dan ook één seconde serieus nemen.

Om de hype dus meteen maar meteen de kop in te drukken: 'Avatar' is absoluut niet dat grensverleggend stukje cinema dat de marketingmachine en de fanbase deed uitschijnen. Cameron's zelfverklaarde magnum opus is hoogstens een fijne rit in een duizelingwekkende rollercoaster. Maar éénmaal de rit gedaan is , ga je alweer aanschuiven aan de rij van de volgende attractie.